Meer regie nodig
Guus Bengsch van GES: “Op dit moment zijn de elektriciteitsnetten onvoldoende ingericht op de duurzame bronnen die we toevoegen. De oude boomstructuur op basis van grote centrales piept en het kraakt. We kunnen dat verbeteren door batterijen toe te voegen, dat is dé techniek om een andere architectuur van het netwerk mogelijk te maken en de aanpassingspijn beperkt te houden.”
Anno 2023 ligt het tempo nog te laag, vindt Bengsch. “Er zijn heel wat projecten, maar er wordt veel gepraat, weinig besteld en nog minder gebouwd. Het is allemaal niet zo makkelijk op te lossen omdat de techniek en de regels er nog niet klaar voor zijn. Wat deze sector eigenlijk nodig heeft, is meer regie van het rijk.”
Als de overheid die handschoen oppakt, ziet hij een optimistisch scenario voor 2030: “Alle locaties waar energie wordt opgewekt moeten meedoen, zeker alle zon- en windcentrales. Er komen honderden van dit soort systemen in Nederland. Tennet wil duizenden megawatt kunnen balanceren, de batterij bij BECC neemt er daarvan 10 voor rekening.”
Paul Weersink van Kaisec: “De hele energiewereld werkt aan optimalisatie van bestaande installaties en e-boilers zijn daarbij een van de middelen als je ze kunt integreren. Dat is vaak millimeterwerk en voor de businesscase is het van belang dat er al een aansluiting op het 10 kV-net is. Want als je die nog moet aanvragen kom je op een wachtlijst en lopen de kosten op. In 2023 zijn er tien tot vijftien e-boilers in ontwikkeling in Nederland. Voordat de e-boiler een vervanger is van aardgas als industriële warmtebron hebben we nog een lange weg te gaan, maar op dit moment zijn ze een goede manier om overschotten elektriciteit uit zon en wind op te vangen zodat het net in balans blijft.”
Overweeg nog een e-boiler
Jurgen Duivenvoorden van Greenchoice: “Als de vraag naar stoom toeneemt, zou BECC er nog een e-boiler bij kunnen plaatsen. Het is ook denkbaar om te investeren in extra flexibiliteit van de biomassacentrale zelf. Hij kan wel wat harder of zachter draaien, maar wij denken dat er meer mogelijkheden zijn als BECC daar ook kansen ziet.”
“Nu doen we met Greenchoice een grote stap in dit project. Vooruitblikkend naar 2030 denk ik dat we dan de Energy Hub van BECC zullen zien als een van de eerste projecten waarbij e-boiler, batterij en energiecentrale zijn gecombineerd. Ik verwacht meer van dit soort locaties die bijdragen aan de balans op het elektriciteitsnetwerk. Het is een centrale taak van ons als energiebedrijven om meer flexibiliteit op het netwerk te bieden. Aangezien we in 2019 zijn begonnen met de eerste grote batterij, denk ik dat we het feestje van de terugblik al in 2029 kunnen vieren.”
Denk ook aan gemalen
Julian Croker van Spectral: “Er liggen nog veel onbenutte mogelijkheden in de zware industrie. De chemie, de papierproductie, verffabrieken, allemaal gebruiken ze energie-intensieve apparatuur die veel flexibeler in te zetten is en daarmee een bijdrage kan leveren aan het balanceren van het elektriciteitsnet, en dus aan de voortgang van de energietransitie. Ook al die waterpompen van de gemalen in de Nederlandse polders liggen te wachten op slimme toevoegingen, daar ligt een groot potentieel aan flexibele energie. Het gebrek aan flexibiliteit waardoor windmolens te vaak stil moeten staan, kost 5 tot 10 procent van de mogelijke productie. Dat is verspilling en het hoeft niet.”
Opslag is groeimarkt
Paul Gosselink van de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM): “Zowel in de gebouwde omgeving als bij bedrijfsprocessen neemt de elektrificatie toe, dus zal er meer nodig zijn aan e-boilers en opslag om vraag en aanbod te beheersen. Het is duidelijk dat biomassa op bedrijventerreinen niet verder groeit, dat dachten we nog in 2015 maar alles draait nu om wind en zon met buffers ertussen.”